Sir Taki


Sir Taki

Wat is er nu Britser dan fish en chips, een bolhoed met paraplu, popmuziek, een rode dubbeldekker en de Towerbridge?

Een ding is zeker. In dit vrij willekeurige rijtje hoort zeker ook de mini thuis. De mini? Ja dat leuke vlotte autootje. Het kwam al in 1959 op de markt en was een wereldrevolutie in de automobielindustrie. Waarom was het zo'n bijzonder geval? Er was behoefte aan goedkoop vervoer voor de massa. Het ontwerp was van een Brit van Griekse oorsprong, Alexiou Issigonis, die later geridderd werd voor zijn verdienste. Daardoor ging hij door het leven als sir Alec Issigonis.

Het bijzondere aan het ontwerp was zijn minimalistische opzet, waardoor met kleine buitenafmetingen een opmerkelijk groot interieur werd gerealiseerd. Minstens zo opmerkelijk is het feit dat dit ontwerp de blauwdruk is geworden van alle belangrijke kleine auto's van alle merken, tot op de dag van vandaag!

Het was een dusdanig succes dat er van de 'oer mini', 5 en een half miljoen exemplaren geproduceerd zijn. Bovendien is er een retroversie op de markt gekomen, die alleen minder mini is geworden dan het origineel.

Toch was sir Alec Isigonis niet alleen maar bejubeld om zijn geniale ontwerp. Sterker nog: achter zijn rug om werd er zelfs met tijd en wijle besmuikt gelachen om die rare flierefluiter. Al was het maar om het feit dat hij niet getrouwd was en nog bij zijn moeder woonde. De vrouw waar hij dol op was en die hij tot aan haar dood op 84 jarige leeftijd verzorgd had. De onvermijdelijke vermoedens werden hier en daar ook uitgesproken, dat hij wel homoseksueel zou zijn. Ook de aanloop naar zijn technische krachttoeren was niet zonder slag of stoot gegaan. Als jonge man had hij zijn opleiding natuurlijk op de technische universiteit in Londen genoten. Dat moest men niet te letterlijk nemen omdat hij keer op keer zakte voor het onderdeel wiskunde. Daardoor moest hij zijn opleiding elders afronden. Dat ontlokte hem op enig moment de uitspraak: 'Elke briljante creatieve geest wordt steeds opnieuw gedwarsboomd door die volkomen zinloze wiskunde!'

De Britse gemeenschap ging wel graag aan de haal met het idee dat het toch maar mooi een Britse ontwerper was geweest die een zo belangrijke bijdrage had geleverd aan de wereldwijde automobielindustrie. Dat het Griekse import was werd zo goed mogelijk bedekt en anderzijds werd benadrukt dat hij toch wel degelijk helemaal 'verbritst' was. Compleet met Britse manieren en uitspraken. Nota bene op een tafelkleed zou hij de eerste schetsen hebben gemaakt van het wagentje en ook zag men hem in filmpjes optreden, gestoken in een keurig pak, gebogen over de tekentafel. Aan collega ontwerpers uitleggend hoe het motortje dwars voorin moest komen liggen, de wieltjes zo klein als van een kruiwagen, de vering van elastiek en de binnenruimte zo groot mogelijk. Met overal vakken om spullen in te leggen. Het bleek dus een schot in de roos.

De productie bood jarenlang, zelfs decennia lang, werk aan tienduizenden mensen en overal ter wereld werd de mini auto enthousiast ontvangen. Een grote verrassing kwam na korte tijd toen een vriend van Issigonis, John Cooper, een keer een proefritje ging maken. Hij zag wel wat in een project met het wagentje. Cooper was namelijk actief in de racerij en voorzag mogelijkheden om de mini zodanig aan te passen dat hij geschikt zou zijn om deel te nemen aan auto rally's. Het bleek opnieuw een goed ingeschat plan te zijn: tot twee keer toe won de mini de loodzware rally van Monte Carlo. Het rappe karretje was zo licht en wendbaar op de besneeuwde wegen dat het de meest exclusieve, exotische en kostbare concurrenten achter zich liet. Opnieuw had minimalistisch denken zijn vruchten afgeworpen.

Blijven we toch nog zitten met de vraag hoe Brits is de mini, of liever: hoe Brits is zijn bedenker? Dat hangt er maar van af aan wie je deze vraag stelt. Mensen op 'het eiland' beantwoorden hem naar alle waarschijnlijkheid met: '100%!' (inderdaad mèt uitroepteken), alhoewel zij hem adresseerden met de eretitel 'The Greek God'. Andere mensen namen mogelijk iets meer reserve. Stel je voor dat Issigonis in Griekenland was blijven wonen en dáár de mini had bedacht. Misschien had de economie er dan wel anders uitgezien als er meer van dit soort verlichte geesten hadden geleefd. Het is door de eeuwen heen immers een rijke voedingsbodem gebleken voor grote denkers. Zelfs voor denkers die wèl goed waren in wiskunde.

Een ding weten we in elk geval zeker: het is gegaan zoals het gegaan is en kleine Alexiou is opgegroeid als Alec en hij heette, toen hij op het schild gehesen was, 'sir Alec Issigonis' net zoals sir Paul McCartney.

Het liefst had ik hem 'sir (taki) Alexiou Issigonis genoemd.


©2016 André Verhagen | Alle rechten voorbehouden
Mogelijk gemaakt door Webnode
Maak een gratis website. Deze website werd gemaakt met Webnode. Maak jouw eigen website vandaag nog gratis! Begin